KESİN OLAN BİR ŞEY VAR: SÜRDÜRÜLEBİLİR MODAYI SEÇMELİYİZ. PEKİ NEDEN?
Kaynak: Unsplash.com | Nani Chavez
Tüketiciler olarak moda dünyasının etrafında dolandığı yörüngeyi değiştirebilecek güce sahibiz. Temelinde doğaya saygı ve sürdürülebilirlik olan yeni bir yörüngeyi ortaya çıkaracak olanlar bizleriz. Ve her konuda olduğu gibi, aksiyon almanın ön koşulu; sağlam sebeplere, güçlü motivasyonlara sahip olmak. Bu yüzden, harekete geçmekten söz etmeden önce, bunu gerçekten neden yapmamız gerektiğiyle ilgili konuşalım istedik. Kesin olan bir şey var: Sürdürülebilir modayı seçmeliyiz. Peki neden?
Önce, sürdürülebilir modanın değerlerini kısaca hatırlayalım. Yeşil Danışman Kurulu’nun (Green Advisory Board) sürdürülebilir moda için kullandığı kriterlerden yola çıkarsak, bu kriterlerin; organik ve doğal materyal, geri dönüşüm, ikinci el, vegan ve vejetaryen ürünler, sosyal sorumluluk, kaynak verimliliği, adil - etik ticaret; yerel, ölçüye göre dikilen kıyafet ve eko sertifikası olduğunu söyleyebiliriz. Peki bu değerlere uygun olarak üretilen moda ürünleri yaşadığımız gezegene, doğaya, canlılara, hatta kendi bedenlerimize ne gibi katkılar sağlıyor?
Moda endüstrisinin yıllık 1.2 trilyon ton CO2 emisyonundan sorumlu olduğunu, bunun da küresel emisyonların %5’ine eşit olduğunu biliyor muydunuz? Sürdürülebilir modanın en büyük hediyesi, içinde bu gidişatı değiştirme umudunu saklamasında. Günümüzde, üretilen kıyafetlerin birçoğu (How To Save The World’ün verilerine göre ortalama %60’ı) polyester, likra ve naylon gibi sentetik kumaşlardan yapılıyor. Bu malzemeler, doğada çözünemedikleri gibi, kullanıldıkları süre boyunca ve sonrasında da ciddi miktarlarda mikroplastik üretiyorlar. Sürdürülebilir modaya uygun ürünler ise, keten, kenevir ve organik pamuk gibi doğal ve/veya geri dönüştürülmüş kumaşlarla üretiliyorlar. Üretim aşamalarında sentetik malzemelere kıyasla çok daha az su ve enerji harcanan bu malzemeler, doğada biyolojik olarak da parçalanabiliyorlar. Bu da, atık miktarının ve karbon ayak izinin azaltılması demek. Atık miktarının azaltılmasında rol oynayan bir başka unsur ise, sürdürülebilir moda ürünlerinin ‘yeniden değerlendirme’ odaklı bakış açısı ve hali hazırda uzun ömürlü olan kıyafetlerin, kullanım ömürlerini tamamladıktan sonra bile atık sahalarına ulaşmadan önce, yeniden kullanılıp benzersiz parçalara dönüştürülme motivasyonu, diyebiliriz.
Kaynak: Unsplash.com | Mel Poole
Sürdürülebilir moda ürünleri, aynı zamanda, üretim aşamalarında yoğun kimyasal işlemlerden geçen hızlı moda ürünlerinin kaçınılmaz getirisinin önünde sağlıklı bir alternatif oluyor. Gün boyu kimyasallar ile temas eden ve böylelikle çeşitli hastalıklara zemin hazırlayan bir senaryoyu, doğal malzemelerin yumuşaklığıyla tersine çevirmeyi hedefliyor. Ve elbette, uygun çalışma koşulları konusu. Dünyanın her yerinde, hızlı moda sektörü çalışanları oldukça ağır şartlar altında çalışmak durumunda bırakılıyor. Emeklerinin karşılığı olmayan ücretler, sınırsız çalışma saatleri, sağlık ve güvenlik gibi koşullardaki yetersizlikler, hatta insan hakları ihlalleri… Sürdürülebilir moda anlayışı, makineler yerine insanlara değer veriyor; modanın emek odaklı doğasını yeniden görünür kılmak için uğraş veriyor, adil çalışma koşullarını destekliyor.
Son bir sorumuz var size: Sahip olduğunuz kıyafetlerin kaçının size ulaşana kadarki hikayesini biliyorsunuz? Dolabınızdaki en sevdiğiniz parçayı düşünün. Kim tarafından, hangi koşullar altında üretildiğini anlatabilir misiniz? Hikaye, her şey. Oysa çoğu zaman, bir kıyafete baktığımızda onun yalnızca görünümüne odaklanıyor, ardındaki süreçleri göz ardı edebiliyoruz. Sürdürülebilir moda, önce tüketim tercihlerimize, sonra da yaşantımızın geneline açılan bir anlam kapısı aynı zamanda.
Demek istediğimiz şu ki, sürdürülebilir moda dünyayı koruyor. Daha fazla üretim, daha fazla satış değil; daha fazla duyarlılık diyor. Tüketicileri sorgulamaya, biz üreticileri sorumluluk almaya ve hepimizi elimizi taşın altına koyup, yaşamak istediğimiz düzene katkı sağlamaya davet ediyor. Var mısınız hep birlikte değişimi mümkün kılmaya?
